حس چشايي يکي از حواس پنج‌گانه انسان‌هاست که کمک زيادي به تشخيص انواع مزه‌ها مانند شيريني، ترشي، تلخي و شوري مي‌کند. شايد اينطور به نظر برسد که فقط دهان و زبان مسئول درک مزه غذاست ولي هنگام جويدن غذا، حواس ديگري مانند بينايي، بويايي، مغز و... هم به کمک دهان مي‌آيند. پس مشکل در هريک از اين اعضا مي‌تواند باعث اختلال در طعم و درک مزه غذا و باعث نگراني بيمار ‌شود.

شاید اینطور به نظر برسد که فقط دهان و زبان مسئول درک مزه غذاست ولی هنگام جویدن غذا، حواس دیگری مانند بینایی، بویایی، مغز و… هم به کمک دهان می‌آیند. پس مشکل در هریک از این اعضا می‌تواند باعث اختلال در طعم و درک مزه غذا و باعث نگرانی بیمار ‌شود.

حس چشایی انسان به‌تنهایی عمل نمی‌کند و حواس‌های دیگری مانند حس بویایی یا بینایی نیز به کمک حس چشایی می‌آید تا بتواند مزه‌ها را درک کند. عضو مهمی که با آن طعم را حس می‌کنیم، زبان است. در کناره‌های دهان یعنی کام و گلو نیز گیرنده‌هایی وجود دارند که به درک بیشتر کمک می‌کنند. البته عامل مهم دیگری که باعث می‌شود مزه غذا را حس کنیم، ترشح بزاق در دهان است. بزاق ماده غذایی را حل می‌کند و قدرت تشخیصی پرزها را بالا می‌برد.

همه ما وقتی سرما می‌خوریم، چند روزی اصلا مزه غذا را متوجه نمی‌شویم. علت آن، کاهش حس بویایی است. عملکرد حس بویایی و چشایی با هم باعث درک بهتر مزه غذا می‌شود. همچنین وقتی بوی غذا به مشام می‌رسد یا به غذا نگاه می‌کنیم، ترشح بزاق بیشتر می‌شود. همانطور که گفته شد، بزاق نقش مهمی در درک مزه غذا دارد.گرچه این دو نقش مهمی در تشخیص احساس چشایی دارند ولی نقش بزاق نیز بسیار مهم است. در افرادی که به دلیل بیماری بزاقشان کمتر می‌شود و دچار خشکی دهان هستند، کاهش می‌یابد. مصرف داروها، ضایعات داخل دهان، استرس و اضطراب نیز باعث کاهش ترشح بزاق و خشکی دهان می‌شوند. زخم‌های روی زبان، وجود ضایعات قارچی داخل دهان و آفت و هر چیزی که مخاط دهان را تحت‌تاثیر قرار دهد، حس چشایی را کاهش می‌دهد. کم‌خونی، ابتلا به دیابت، مصرف غذاهای خیلی سرد یا گرم و سوختن سطح زبان نیز باعث از دست رفتن پرزهای چشایی و کاهش حس آن می‌شود.